Engelli Olarak Çalışan Öğretmen, Hizmetli, Memur Fark Etmeksizin Okulda Ya Da Kurumda Engelinden Dolayı Ötekileştirmeye Maruz Kaldıysa Ya Da Yöneticisi Tarafından Mobbing İle Karşı Karşıya Bırakıldıysa Ne Yapması Gerekir?

Anayasamızın 17. maddesi, bireylerin maddi ve manevi varlıklarını koruma ve geliştirme hakkını güvence altına alırken, 10. maddesi kanun önünde eşitliği ve 49. maddesi çalışma hakkı ve görevini düzenlemektedir. Ayrıca Anayasa’nın 56. maddesi, her bireyin yaşamını, beden ve ruh sağlığını korumakla devleti yükümlü kılar.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, memurların iş birliği ve adil davranış ilkelerini işlemesine rağmen, direkt olarak psikolojik taciz veya mobbing konularını işlememektedir. 2011 yılında, psikolojik tacizin önlenmesine yönelik bir Başbakanlık Genelgesi yayınlanmıştır ve bu genelge hem özel sektörde hem de kamu sektöründe çalışanları korumayı amaçlar.
Anayasa’nın 74. maddesi ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun (DMK) 21. maddesi gereği, kamu görevlileri, amirleri veya kurumları tarafından uygulanan idari işlem ve eylemlerden ötürü şikayetçi olma hakkına sahiptir. İdare, bu tür bir şikayet başvurusuna cevap vermekle yükümlüdür. Aksi takdirde, idarenin hukuki sorumluluğu doğar.

Ayrıca, Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik’in 6. maddesi, şikayet hakkında karar verme yetkisinin şikayet konusu olan kişinin ilk disiplin amirine ait olduğunu belirtir. Şikayetin kabul edildiği fakat karar verme yetkisi olmayan amirler, şikayeti ve kendi görüşlerini, ilk disiplin amirine 3 gün içerisinde iletmekle yükümlüdür. Şikayetçiye de durum hakkında bilgilendirme yapılır. Yönetmeliğin 9. maddesi ise, idarece verilen karara karşı, kararın kendisine tebliğ edildiği günü takip eden 10 gün içerisinde itiraz edilebileceğini belirtir.
Yönetmeliğin 14. maddesi, bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapılan şikayet ve müracaatlar konusunda görevlerini zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirmeyen amirlere, durumun ağırlığına göre 657 sayılı DMK’nin 125. maddesinde belirtilen disiplin cezalarının verileceğini hükme bağlar. İhbar yükümlülüğünü yerine getiren devlet memurlarına ihbarlarından dolayı bir ceza verilemez ve hizmet koşulları ağırlaştırılamaz veya değiştirilemez.
2020 yılında Danıştay 2. Dairesi tarafından verilen bir kararda, davacının iddialarının, davacı üzerinde fiziki ve ruhsal olumsuz etkilere yol açtığı ve belirli bir süre boyunca sistemli bir şekilde devam eden yıldırma, pasivize etme veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan bu işlemler nedeniyle, manevi tazminat ödenmesi gereken koşulların oluştuğu belirtilmiştir. Bu kararda, davacının şikayetlerinin soruşturma raporu ile doğrulandığı ve bu doğrulamanın mobbingin ispatında delil olarak kabul edildiği görülmüştür.